กล้ามเนื้ออักเสบ ควรประคบร้อน หรือ เย็น รู้ความแตกต่างก่อน เพื่อดูแลอย่างถูกวิธี

รู้ไหมว่าอาการที่หลายคนเป็น อย่างการปวดเมื่อย คอ บ่า ไหล่ ปวดตามร่างกายส่วนต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นระยะสั้นหรือระยะยาวนั้นอาจจะเป็นอาการของ กล้ามเนื้ออักเสบ ซึ่งเกิดขึ้นได้กับทุกคนไม่ใช่เพียงเฉพาะนักกีฬาหรือผู้ที่ใช้ร่างกายหนัก ๆ เท่านั้น แต่เมื่อเกิดอาการแล้วบางคนอาจจะยังไม่เข้าใจวิธีรักษาอาการเบื้องต้น จึงทำให้แก้อาการแบบผิด ๆ ถูก ๆ จนบางครั้งอาจส่งผลกระทบในแง่ลบได้ วันนี้จึงจะมาไขข้อข้องใจ ตอบทุกปัญหาเกี่ยวกับอาการกล้ามเนื้ออักเสบ

กล้ามเนื้ออักเสบคืออะไร เกิดจากอะไร

กล้ามเนื้ออักเสบเป็นอาการหรือภาวะที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อจากการใช้งานหนักจนทำให้กล้ามเนื้อบาดเจ็บ เกิดการอักเสบ ซึ่งอาจจะเกิดขึ้นในระยะเวลาเพียงสั้น ๆ หรือถ้าหากไม่หายและปล่อยไว้อาจทำให้เกิดเป็นอาการกล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรังได้ ซึ่งเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การเล่นกีฬาที่ต้องใช้แรงในการปะทะ การยกของหนัก หรืออาจเกิดจากภาวะเจ็บป่วย อย่างโรคแพ้ภูมิตัวเอง หรือจากการติดเชื้อบางชนิด

กล้ามเนื้ออักเสบมีอาการอย่างไร

• รู้สึกปวดบริเวณกล้ามเนื้อมากกว่าปกติ อาจจะปวดตลอดเวลา หรือปวดเฉพาะเวลาที่ใช้งานส่วนนั้น ๆ
• ปวดร้าวรุนแรง จนไม่สามารถขยับกล้ามเนื้อที่ปวดนั้นได้
• กล้ามเนื้อบริเวณที่ปวดจะมีอาการบวมและแดงขึ้นหากเกิดการอักเสบที่รุนแรง
• อาจส่งผลต่อการนอนทำให้นอนไม่หลับหรือมีอาการปวดหัว
• บางรายอาจเกิดความผิดปกติในส่วนอื่นของร่างกายเพิ่มขึ้น อย่างเช่น ขาสั้นยาวไม่เท่ากัน หรือมีอาการกระดูกสันหลังคด เป็นต้น

กล้ามเนื้ออักเสบประคบร้อน หรือ เย็น แบบไหนดีกว่ากัน

ยังเป็นคำถามที่หลายคนสงสัยและเข้าใจผิดว่าเมื่อมีอาการกล้ามเนื้ออักเสบแล้วควรจะต้องรักษาเบื้องต้นด้วยวิธีการประคบร้อนหรือเย็น ซึ่งจริง ๆ แล้วสามารถทำได้ทั้ง 2 วิธี เพราะไม่ว่าจะเป็นการประคบร้อนหรือการประคบเย็นนั้น ก็สามารถบรรเทาอาการเบื้องต้นได้เช่นเดียวกัน แต่จะมีประโยชน์แตกต่างกันดังนี้

การประคบร้อน

การประคบร้อน เป็นการเพิ่มการไหลเวียนของเลือดซึ่งเหมาะในกรณีการบาดเจ็บที่ผ่านช่วง 3-5 วันแรกไปแล้ว รวมถึงใช้ได้กับอาการปวดแบบเรื้อรังหรืออาการปวดตึงกล้ามเนื้อ

การประคบเย็น

การประคบเย็น จะช่วยลดการปวดบวม ในช่วง 48 ชั่วโมงแรกหลังอาการบาดเจ็บ รวมถึงจะช่วยทำให้หลอดเลือดหดตัวและช่วยห้ามเลือดได้ เหมาะกับอาการปวดที่มีความบวมและแดง สามารถประคบหลังจากเกิดอาการบาดเจ็บ หรือ เมื่อมีอาการปวดแบบเฉียบพลัน

เพราะฉะนั้น กล้ามเนื้ออักเสบประคบร้อน หรือ เย็น ก็เป็นวิธีการรักษาอาการเบื้องต้นได้เช่นเดียวกัน แต่ทั้งสองอย่างควรทำอย่างเหมาะสมไม่มากหรือน้อยไป เพราะฉะนั้นควรศึกษาวิธีการให้ดีก่อน

ดูแลการบาดเจ็บกล้ามเนื้อหลังการออกกำลังกาย

• อยู่นิ่ง ๆ สักพัก พยายามไม่ขยับในส่วนที่บาดเจ็บและควรใช้ผ้าพันไว้ก่อน เพื่อป้องกันส่วนที่บาดเจ็บไม่ให้กระทบกระเทือน
• ไม่ไหวอย่าฝืน เมื่อรู้สึกเจ็บต้องหยุดพักก่อนอย่าฝืนเล่นต่อ เพราะอาจทำให้อาการ กล้ามเนื้่ออักเสบ แย่ขึ้นกว่าที่เป็น
• การบรรเทาอาการขั้นแรกควรประคบด้วยน้ำแข็ง หรือน้ำเย็น เพราะจะช่วยลดการอักเสบลงได้
• สามารถทำการยกส่วนที่บาดเจ็บให้สูงขึ้นก็จะเป็นการช่วยลดอาการบวมได้เช่นเดียวกัน

กล้ามเนื้ออักเสบ วิธีรักษาที่ถูกต้อง

1. รักษาด้วยการใช้ยา แพทย์จะแนะนำให้รับประทานยา ซึ่งเป็นยาในกลุ่มต้านการอักเสบ เช่น แอสไพริน ไดโคลฟีแนค ไอบูโพรเฟน หรือ สามารถใช้ยาแก้ปวดพาราเซตามอลได้เช่นกัน ในบางกรณีคุณหมออาจจ่ายยาคลายกล้ามเนื้อ นอร์จีสิคให้ ซึ่งการใช้ยารักษานั้นต้องอยู่ในการกำกับดูแลของแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น

2.กล้ามเนื้ออักเสบ วิธีรักษา ด้วยการกายภาพบำบัดก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่แพทย์แนะนำเพราะการกายภาพบำบัดนั้น จะช่วยลดการอักเสบ เพิ่มการไหลเวียนของเลือดรวมไปถึงยังสามารถฟื้นฟูกล้ามเนื้อและเนื้อเยื่อที่มีอาการบาดเจ็บให้กลับมาดีขึ้น ซึ่งโดยส่วนใหญ่แพทย์จะแนะนำให้ทำกายบริหารยืดเหยียดกล้ามเนื้อ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ อาจจะมีการใช้เครื่องมือต่างๆ ร่วมด้วยเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น

วิธีรักษากล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง

• รักษาด้วยยาตามที่แพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
• ใช้วิธีการกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูอาการกล้ามเนื้ออักเสบเรื้อรัง โดยมีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเป็นผู้ให้คำแนะนำ
• หมั่นดูแลสุขภาพ พักผ่อนให้เพียงพอ หลีกเลี่ยงกิจกรรมหรือสิ่งที่จะเพิ่มความเครียดให้กับกล้ามเนื้อ

วิธีการป้องกันการเกิดกล้ามเนื้ออักเสบ

• ควรหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ ไม่ควรใช้ร่างกายหักโหมจนเกินไป อย่างเช่น นักกีฬาที่ต้องฝึกหนัก ควรที่จะมีการอบอุ่นร่างกายก่อนการเล่นกีฬาเสมอ เพื่อที่จะได้เพิ่มความยืดหยุ่นให้กับกล้ามเนื้อและลดอาการบาดเจ็บ รวมถึงควรหลีกเลี่ยงการใช้ส่วนของร่างกายบางส่วนซ้ำ ๆ และใช้งานหนักเกินไป ควรมีช่วงเวลาที่จะได้พักบ้าง
• ปฐมพยาบาลเบื้องต้นให้ถูกต้องไม่ว่าจะเป็นการประคบร้อนหรือประคบเย็น เพื่อเป็นการบรรเทาอาการ และลดไม่ให้เกิดการอักเสบ
• ฉีดวัคซีนป้องกันไข้หวัดใหญ่ เนื่องจากไข้หวัดใหญ่นั้นถือเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดกล้ามเนื้ออักเสบได้
• ไม่ควรฉีดสารทุกชนิดเข้ากล้ามเนื้อหรือเส้นเลือด หากจำเป็นต้องฉีดยารักษาโรค ต้องทำความสะอาดผิวให้สะอาดก่อน
• เมื่อใช้ยาบางอย่างที่อาจจะส่งผลข้างเคียงให้กล้ามเนื้อ ก็จะต้องปรึกษาแพทย์และใช้ในปริมาณที่แพทย์แนะนำเท่านั้น

สรุป

กล้ามเนื้ออักเสบ อาการที่เกิดขึ้นกับใคร ๆ ก็ได้ แต่สิ่งที่สำคัญคือ เมื่อเกิดขึ้นแล้วจะต้องทำการรักษาเบื้องต้นให้เหมาะสม หมั่นสังเกตตัวเองและอย่าชะล่าใจหากปวดเรื้อรังไม่หาย เพราะอาจจะนำไปสู่โรคอื่น ๆ ได้ เพราะฉะนั้นควรหลีกเลี่ยงพฤติกรรมเสี่ยงต่าง ๆ รวมถึงแก้ไขปัญหาให้ถูกจุดและอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ด้วย

ที่มาของข้อมูล

• https://kdmshospital.com/article/muscle-strain-and-myotisis/
• https://www.bpcphysio.com/th/services/body-pain/
• https://www.petcharavejhospital.com/th/Article/article_detail/muscle-inflammation
• https://www.sarirarak.com/single-post/myositis-cure
• https://bangkokpattayahospital.com/th/health-articles-th/orthopedic-th/trauma-care-th/
• https://www.cherseryhome.com/content/6766/hotandclodtherapy